İzmir Tarihi Liman Kenti, UNESCO için gün sayıyor

2020 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alınan İzmir Tarihi Liman Kenti’nin kalıcı listeye girmesi için yürütülen çalışmalar hızlanıyor. Kentin 2028’de Efes ve Bergama’nın ardından UNESCO’daki üçüncü miras alanı olarak tescillenmesi bekleniyor.

Konak Pier’den Kadifekale’ye uzanan bölgeyi kapsayan İzmir Tarihi Liman Kenti için hazırlanan adaylık dosyası, 2026 yılının ilk çeyreğinde Kültür ve Turizm Bakanlığı’na sunulacak. Bakanlığın dosyayı UNESCO’ya göndermesinin ardından 2027’de uzmanların kente gelmesi, 2028’de ise kalıcı liste kararının açıklanması hedefleniyor.

İzmir Büyükşehir Belediyesi Kent Tarihi, Tanıtım ve Turizm Dairesi Başkanı Hasibe Velibeyoğlu, sürecin İzmir Tarihi Liman Kenti Alan Başkanlığı koordinasyonunda; İzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir Valiliği, Konak Belediyesi, İzmir Kalkınma Ajansı, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarının ortak çalışmasıyla sürdüğünü belirtti.

UNESCO’nun sağladığı prestij

Velibeyoğlu, UNESCO’nun kültürel ve doğal mirasın evrensel değerini vurguladığını belirterek, listeye girmenin uluslararası görünürlük, prestij ve sürdürülebilir koruma açısından büyük önem taşıdığını vurguladı. İzmir’in hâlihazırda Efes ve Bergama ile UNESCO’da yer alan kentlerden biri olduğuna dikkat çekti.

İzmir Büyükşehir Belediyesi süreci destekliyor

Belediyenin süreç boyunca organizasyon, uzman personel desteği, bina tahsisi ve ortak paydaşları buluşturan çalışmalar yürüttüğünü belirten Velibeyoğlu, 2002’den bu yana gerçekleştirilen kentsel tasarım, sokak sağlıklaştırma, restorasyon ve arkeolojik çalışmaların da adaylığa güç kattığını söyledi. Agora, Antik Tiyatro ve Kadifekale çevresindeki kazı çalışmalarının görünür hâle gelmesinde belediyenin katkıları vurgulandı.

“İzmir’in şansı yüksek”

İzmir Tarihi Liman Kenti Alan Başkanı Abdülaziz Ediz, İzmir’in UNESCO açısından Türkiye’nin en şanslı illerinden biri olduğunu belirterek, dosyanın 2026’nın ilk çeyreğinde teslim edilecek duruma getirileceğini söyledi. Ediz, uzmanların 2027’de saha incelemesi yapacağını, 2028’de ise nihai kararın açıklanabileceğini ifade etti.

Bilim kurulu ve yönetim planı hazırlandı

Adaylık dosyası; Dokuz Eylül, Ege, İzmir Kâtip Çelebi ve Manisa Celal Bayar üniversitelerinden akademisyenlerin bulunduğu 10 kişilik Bilim Kurulu tarafından hazırlandı. Yönetim planı 2022’de onaylanarak yürürlüğe girdi ve UNESCO süreçlerine entegre edildi.

Mayıs ayında kente gelen ICOMOS uzmanları, beş günlük incelemenin ardından adaylık dosyasına ilişkin önerilerini iletti. Kurul, bu öneriler doğrultusunda dosyaya son hâlini veriyor. Tamamlanan dosya, bakanlığa iletildikten sonra kalıcı liste süreci resmen başlayacak.

Tarihi Liman Kenti’nin kapsadığı alan

19. yüzyılda bir liman kapısı olarak inşa edilen Konak Pier’den başlayarak Kadifekale’ye kadar uzanan bölge; Konak Meydanı, Saat Kulesi, Kemeraltı Çarşısı ve antik liman kalıntılarını barındırıyor. Kemeraltı, dünyanın en eski ve en büyük açık hava çarşılarından biri olarak adaylık sürecinin en önemli unsurları arasında yer alıyor.